Ortodonti
Ortodonti Nedir?
Ortodonti, alt ve üst çene uyumunun düzeltilmesi, diş yapısının çeneler üzerindeki doğru pozisyonunun düzeltilmesi ve tedavisinin gerçekleştirilmesidir.
Hastanın aldığı tedavi yöntemi çok farklı şekillerde gerçekleşebilir. Tedavi sonunda hasta; Doğru çiğneme, iyi konuşma ve estetik bir gülüş kazandırılması amaçlanır.
Ortodonti Tedavisi Nasıl Yapılır?
Diş hekimlerinin muayenesinden sonra başlayan ortodontik tedavi birkaç aşamadan oluşur. Muayene ile başlayan tedavinin ilk aşaması; Hastanın dişlerindeki uyumsuzluk, tıkanıklık, çapraşıklık veya çapraşıklık gibi problemlerin tespit edilmesidir.
Daha sonra ağızda çürük olup olmadığına bakılır ve çürük varsa tedavi edilir. En yaygın tedavi yöntemi diş teli takmaktır. Diş telleri birden fazla şekilde takılabilir. Birden fazla seçenek olmasının nedeni ise hastadan hastaya değişen bir tedavi yöntemi olmasıdır.
Ortodonti Kimler İçin Uygundur?
Günümüzde sıklıkla kullanılan bir tedavi yöntemi olan ortodonti sadece çocuklarda kullanılan bir tedavi yöntemi değildir. Bu tedaviyi alan hastaların yüzde 30'unu erişkinler oluşturmaktadır. Herkese uygun olan bu tedavi yöntemi ile sağlıklı dişler her yaşta istenildiği gibi hareket ettirilebilir.
Ortodonti Öncesi
Tedavi öncesinde ortodonti uzmanı bir hekim tarafından dişlerde bulunur.
usulsüzlükler tedavi edilir. Hastanın doğuştan diş ve diş yapısında oklüzyon sorunları olabilir. Ancak dişlerin genel yapısındaki bozukluklar tesadüfen veya sonradan meydana gelebilir. Ağız içindeki çürüklerin mutlaka onarılması, kanal tedavisi ve bakımının yapılması gerekmektedir.
Bu tedavi yönteminde hekim ve hasta uyumu son derece önemlidir. Tedavi titizlik ve dikkat gerektiren bir süreçten geçer. Hasta bu süreci dikkatli bir şekilde tamamladıktan sonra başarılı bir sonuç almış olacaktır.
Ortodonti Sonrası Bilinmesi Gerekenler
Günümüzde tel tedavisi olarak bilinen bir tedavi yöntemi olan ortodontik tedavi iki aşamadan oluşmaktadır. Bu aşamalardan ilki tellerin ağızda olduğu aktif dönem, ikinci aşama ise teller ağızdan çıkarıldıktan sonra başlayan koruma dönemidir. Her iki aşamada da dikkat edilmesi gereken farklı hususlar vardır.
Tellerin ağız içinde aktif olduğu dönemde tedavinin planlanan sürede tamamlanabilmesi ve istenilen görüntünün kazanılabilmesi için; Tedavi süresi boyunca hekimin anlattığı kuralları uygulamak gerekir. Ağız hijyeninin sağlanması, diş tellerine zarar veren besinlerin (sert, asitli gibi) tüketilmemesi ve lastiklerin doktorlarının tavsiye ettiği şekilde kullanılması gerekmektedir.
Diş fırçası, tekli fırça ve arayüz fırçası diş teli takılan hastanın reçetesinde yazar. Bu kadar çok reçete edilmesinin nedeni normalde pürüzsüz olan diş yüzeyinde çiğneme işlemi sırasında doğal bir temizlik sağlanırken; Braketlerin girintili çıkıntılı yapıları yemeklerin girebileceği alanlar oluşturarak dişlerin temizlenmesini zorlaştırabilir.
Hastalar dişlerini fırça ile temizledikten sonra yemek artıklarını temizlemek ve diş plağı oluşumunu engellemek için tellerin altına ve braketlerin çevresine tek demet ve arayüz fırçalarla yerleşmelidir. Bu bakım yapılmadığında diş eti iltihabı sorunları ortaya çıkabilir.
Tedavi süresince hasta yediği ve içtiği besinlere de dikkat etmelidir. Tüketilmesi halinde diş tellerinde çeşitli hasarlar meydana gelebilir.
Bu süreçte tüketilmemesi gereken besinleri sıralayacak olursak:
Sert kabuklu kuruyemişler tedavi süresince tüketilmemelidir. Kiraz, erik, zeytin gibi sert besinler çekirdekleri çıkarıldıktan sonra tüketilebilir. Patlamış mısır gibi besinler tedavi bitene kadar tüketilmemelidir.
Fındık, yer fıstığı, badem gibi sert besinler tüketilmemeli; Her ne kadar tüketilse de bütün haliyle değil, parçalar halinde tüketilmelidir.
Sert yiyeceklerden kaçınılmalıdır; Ekmek kızartılmadan tüketilmeli, etler yumuşacık pişmeli. Tedavi süresince simit gibi sertleşecek besinler yumuşatılarak tüketilmelidir.
Asitli yiyecekler diş minesine zarar verir. Bu nedenle tüketiminden kaçınılmalıdır.
Jöle, sakız, lokum gibi yapışkan gıdalar tüketilmemelidir.
Tüm besinler yumuşak bir şekilde, küçük lokmalar halinde, sağ ve sol taraflar eşit şekilde kullanılarak, ısırılmadan tüketilmelidir.
Tel tedavilerinin büyük çoğunluğunda hastanın lastik kullanması gerekmektedir. Hastanın lastik kullanımını doktorunun söylediği şekilde uygulamadığı durumlarda tedavi uzayabilir. Bazen tedavinin başarısız olmasına bile neden olabilir.
Teller çıkarıldıktan sonra tedavi hemen bitmeyecektir. Hastaların dişlerinin bozulmaması için iki farklı yöntem uygulanmaktadır. Bunlar koruyucu plakalar veya dahili koruyucu tellerdir. Hastalar bu yöntemleri kullanmaz ise dişlerin çürümesi kaçınılmazdır.
Tedavi sırasında nelere dikkat edilmelidir?
Tedavi sırasında nelere dikkat edilmesi gerektiği konusu oldukça önemlidir. Çünkü diş teli tedavileri uzun süreli tedavilerdir ve hastanın ağız bakımına ciddi bir şekilde devam etmesi gerekir.
Tedavi süresince özellikle dikkat etmeniz gereken hususlardan bazıları şunlardır:
Diş teli tedavisi gören hastalarda çürük görülme sıklığı artar ve yeterli ağız hijyeni sağlanmazsa braket çevresinde beyaz noktalar oluşabilir. Braketlerin etrafında herhangi bir kalıntı kalmayıncaya kadar fırçalamaya devam edilmelidir.
Asitli içeceklerden (kola, soda gibi) kaçınılmalıdır. Bu tür içecekler hem braketlere hem de dişlere zarar vererek çürük riskini artırır.
Çok yapışkan ve çok şekerli (lokum, sakız, jelibon) gibi besinler tüketilmemelidir. Bu tür besinler braketlerin arasına gireceği ve çok iyi temizlenemeyeceği için dişlerin daha çabuk çürümesine neden olur.
Tedavi süresince çok sert besinlerin tüketimine dikkat etmek gerekir. Elma, salatalık gibi besinleri ısırmak yerine küçük parçalar halinde tüketmek gerekiyor.
Diş hekiminin tavsiye ettiği fırçalar ve ara yüz fırçaları ile dişler fırçalanmalı, gerektiğinde diş ipi kullanılmalıdır.
Sabit Ortodontik Aletler
Sabit ortodontik tedavi cihazları genellikle dişlere takılan braketlerden ve braketleri birbirine bağlayan ve diş hareketini yönlendiren ark tellerinden oluşur. Uzman tarafından uygulanan sabit cihazların tedavinin başarılı olabilmesi için hedeflenen süre boyunca sabit kalması gerekir.
Telsiz Ortodontik Tedaviler
Günümüzde giderek yaygınlaşan bu yöntem Invisalign adı verilen şeffaf plaklar yardımıyla yapılmaktadır. Bu tedavi için hastanın diş ve ağız yapısına uygun plaklar hazırlanır. Hasta şeffaf plakları istediği zaman takıp çıkarabilir.
Bu tedavi yöntemi diş teli takmak istemeyen ancak dişlerinden rahatsız olanlar için mükemmel bir seçenektir. Tedavi sonrasında sağlıklı ve güzel bir görünüm kazanılır.
Ortodontik Tedavi Yöntemleri
Örnekler Nelerdir ?
Tedavi yöntemleri hastanın ihtiyaçları doğrultusunda farklı yöntemlerle gerçekleştirilir. Diş teli tedavisinin birçok farklı uygulama şekli vardır. Tedavi yönteminin seçiminde hastanın ağız yapısındaki bozukluğun miktarı, beklenti ve kaygıları önemlidir. Ortodontik tedavi yöntemleri arasında; Metal braket tedavi yöntemi, porselen braket tedavi yöntemi, lingual braket tedavi yöntemi ve şeffaf plak tedavi yöntemi bulunmaktadır.
Neden Ortodontik Tedavi Yaptırmalıyız?
Her yaşta uygulanabilen bu tedavi yönteminin hastalar tarafından bu kadar çok tercih edilmesinin sebebi estetik bir görünüm kazanmak ve sağlıklı bir diş yapısına sahip olmak istemeleridir.
Ortodontiste Ne Zaman Gidilir?
Daimi dişlerin sürmesiyle birlikte ortodontik problemler ortaya çıkmaya başlar. Tedaviye başlanmasına uzman hekimler tarafından yapılan muayene sonucunda karar verilmelidir. Hastaların diş yapısına göre tedaviye başlama süreci değişkenlik gösterebilir.
Ortodontik Tedaviler Ne Kadar Sürer?
Tedavi süresi hastanın yaşına, diş yapısındaki bozukluklara ve uygulanacak tedavi yöntemine göre değişmektedir. Ortalama tedavi süresi 6 ay ile 3 yıl arasında değişmektedir. Ortodontik tedavinin planlanan sürede tamamlanması ve iyi bir sonuç alınması hasta ve hekim arasındaki ekip çalışmasına bağlıdır.
Tedavi sırasında ne sıklıkla kontrole gitmek gerekir?
Tedavi süresince hastaların randevu aralıkları 4-6 hafta arasında değişmektedir. Seans aralıklarının kısaltılması veya ağzınızdaki tellerin aşırı gerilmesi ile tedavi süresi kısalmayacaktır. Aksine bu durum dişlere zarar vererek tedavi süresini uzatabilir.
Ortodontik tedavi sırasında veya sonrasında ağrı ya da ağrı olur mu?
Diş teli takıldığı ilk günlerde dudakların ve yanakların iç yüzeylerinde hafif tahriş ve dişlerde çiğneme sırasında ağrı olabilir. Bu şikayetler bir hafta içinde kaybolur. Tedavinin sonuna kadar hasta yasaklı besinleri yemediği sürece herhangi bir ağrı oluşmaz.
Braketlerin Bakımı ve Ağız Temizliği İçin Neler Yapılmalıdır?
Diş teli tedavisi gören hastaların ağız bakımına daha fazla dikkat etmesi gerekir. Dişlere takılan braketlerde besin birikimi daha fazladır. Ağız temizliği bozulur ve diş ve braketlerdeki plak temizlenmezse diş eti hastalıkları, çürük ve ağız kokusu sorunları ortaya çıkabilir. Plakların düzenli ve düzgün bir şekilde temizlenmesi önemlidir. Böylece braketler çıktığında alttaki diş sağlıklı ve güçlüdür.
Ortodontik Tedavi İçin Yaş Sınırı Var mı?
Ortodontik Tedavi Her Yaşta Uygulanabilir mi?
Diş teli tedavisi için herhangi bir yaş sınırı yoktur. Ancak ön veya arka çenelerde görülen iskeletsel bozuklukların tedavisi 12 yaşından önce yapılmalıdır.
Ortodontik Sorunlar Nasıl ve Neden Oluşur?
Çene pozisyonu ile ilgili iskeletsel ya da dişsel problemlerden kaynaklanır. İskelet sorunları, ebeveynlerden genler yoluyla miras alınır. Çenenin anterior veya posterior olması da iskelet yüzeyinde tedavi gerektirir. Çene problemleri genç yaşta ortodontik tedavi yöntemleri ile tedavi edilmez ise ileriki yaşlarda cerrahi müdahaleler ile hasta tedavi edilecektir.
Ortodontik sorunlar dünyanın farklı yerlerinde insanlarda görülen en yaygın ağız ve diş sağlığı sorunlarından biridir. Çene, diş ve yüz bölgesindeki bozukluklar hem ciddi fonksiyonel problemlere hem de estetik problemlere neden olur. Kişisel alışkanlıklardan ağız sağlığına dikkat edilmemesine, genetik faktörlere kadar pek çok nedenden dolayı bu sorunları görmek mümkündür.
ortodontik problemler;
genetik nedenler,
Uzun süre devam eden ve dişlere zarar veren, dişlerde şekil bozukluğuna neden olacak alışkanlıklar,
Süt dişlerinin erken dönemde kaybedilmesi ve buna bağlı gelişen dişlerin erken çekilmesi,
Dil iterek yutmanın devamı olarak sıralanabilir.
İlerleyen yaşlarda bu tür problemlerle karşılaşmamak için küçük yaşlardan itibaren önlemler alınmalıdır. Ne yazık ki alınan önlemlere rağmen kalıtsal hastalıkları önlemek mümkün değil. Süt dişlerinin yerini alacak dişler için ağız iskelet sistemini hazırlarlar ve erken çekimler de sorunlara neden olabilir. Bu nedenle süt dişlerini geçici diş olarak görmek yanlıştır. Süt dişleri düzenli olarak fırçalanmalı ve ağız bakımı ihmal edilmemelidir. Bu dişlerin kaybından sonra yer tutucuların yerleştirilmesi tedavisi ileride oluşabilecek problemlerin önüne geçmektedir.
Tedavinin en bilinen hedefleri hastanın dişlerinin ve yüz görünümünün düzeltilmesidir. Dişlerin düzeltildikten sonra temizlenebilmesi ağız sağlığını da beraberinde getirir. Hastaya sağladığı estetik güzelliğin yanı sıra düzenli ve iyi çiğnenen dişlerin sağladığı sağlıklı beslenme ve sindirim sistemine yardımcı olan ortodontik tedavi; Kişiye sağlıklı bir vücut ve özgüven verir.